Moderatörlüğünü gazeteci-yazar Fatih Altaylı'nın yaptığı panelde Şengör ve Arslan, modern felsefe ve bilimin tarihsel gelişimini anlattı.
Sermaye, Ekonomist, Start Up ve CEOLife Uludağ Ekonomi Zirvesi (UEZ Sapanca 2024) tarafından düzenlenen Uludağ Ekonomi Zirvesi (UEZ Sapanca 2024), bu yıl 13. kez Türkiye'den ve dünyadan saygın siyasetçileri, iş dünyası liderlerini ve akademisyenleri ağırladı.
“Sorumlu ve duyarlı liderlik: “Teknoloji ve yapay zeka çağında gezegen ve insanlıkla uyumlu bir sistemin öncüsü olmak” temasıyla düzenlenen zirve, ikinci gününde yoğun katılımla gerçekleşti.
Gazeteci-Yazar Fatih Altaylımoderatörlüğünde Zirve sohbetleri Düzenlenen panelde İskoç iktisatçı ve filozof Adam Smith'in hayatından kısa örnekler veren Altaylı, konuklarına Smith'in günümüz dünyasına etkisinin neler olduğunu sordu.
İskoç Aydınlanması ve Dogmatizmi
Akademisyen, bilim adamı, jeolog ve yazar prof. Dr. AM Celal Şengör, bir jeolog olarak modern bilime de ilgi duyduğunu belirtti. İskoç aydınlanmasının önemine değinen Şengör, şunları söyledi:
“Modern jeolojinin kurucusu James Hutton'u çok iyi tanıyorum. Adam Smith'in tarih görüşü ile Hutton'unki birbirine çok benzer. Bu adamlarda dogmatizm yok. Adam Smith tarih ve ekonomiye bakarken bundan çok etkilendi. Smith'i bir ekonomist olarak görün. Ancak pek çok kişinin bilmediği şey, Adam Smith'in, tıpkı arkadaşı Hutton'un jeolojiyi gördüğü gibi, tarihi belirli bir şekilde gördüğüdür. Dogma yok, gerçekçi yaklaşıyoruz.
Hotten, bugün dünyada yaşanan denemeleri gördüğünü söylüyor. “500 milyon yıl önce ortaya çıkan kayaları ne kadar benzer görüyorsunuz?” diye soruyor.
Kıta Avrupası'ndan çok farklı olarak İskoçlar kendilerini dogma üretmeyenler olarak konumlandırdılar. Fransız Devrimi sırasında kültürel varlıklar yok edildi. Nereden? Bir dogma var. Çünkü İngiltere'de ya da İskoçya'da devrim ya da dogma yoktur.
Büyük Britanya dünyanın 1/4'üne sahipti. “Bu bir tesadüf değil.”
Türk filozof ve akademisyen prof. Dr.Ahmet Arslankonuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Aydınlanmanın felsefesi nedir? Bu, kişinin aklını kullanarak ortaya çıkma eylemidir. Bilmemiz gereken ilk şey bu. En güncel; Aydınlanma Avrupa'da doğa bilimleriyle başlar. Fizikte Galileo gibi… Orta Çağ'ı geride bırakarak bilimin, doğa bilimlerinin ve doğa bilimlerinde insan haklarının büyük başarısına tanık oluyoruz. Olayları insan aklının ışığı doğrultusunda açıklamaya başlar. Newton'un doğa bilimlerindeki başarısı, filozofları 18. yüzyıla iter.
Kıta Avrupa'sında Aydınlanma rasyonalist ve rasyoneldir. Aklın en önemli örneği matematiktir. Ancak İngiliz felsefesi ampiristtir. Bu böyle devam ediyor.
Akıl dediğimiz şey sonuçta duyularımızdır, duyularımızın bize verdiği algılardır…
Adam Smith ve diğer İskoç aydınlanma ekolü, aklın hayatlarımızı aydınlatabileceğini ve insanlarınki gibi konularda daha iyi koşullar yaratabileceğini gösteriyor.
İbn Haldun'un ekonomi vizyonu
“Düşünüyorsam varım” önermesi nedir? Tamamen düşünce yoluyla ortaya çıkar. Tüm bilgilerin kaynağı deneydir. İlk önce izlenimler var. Buradan yarattığımız fikirler var. Bu ikisine dayanmayan hiçbir bilgimiz yoktur. Ekonomiye bilimsel açıdan bakan ilk kişi olan Adam Smith, bir filozof değil, bir ekonomistti. İbn Haldun da hemen hemen tüm görüşlerini dile getirmiştir. İbn Haldun İslam dünyasının yetiştirdiği en zeki insandır. İbn Haldun'a göre iktisadın kanunları vardır. Aynı zamanda ekonomi ile insanlar arasındaki özel bir ilişki türü olarak yasalara da sahiptir. Bu yasalara yapılacak herhangi bir müdahale ekonominin işleyişini bozar. Ekonomide arz ve talep vardır, İbn Haldun da öyle söylüyor. İş ve iş bölümü vardır. Korunma ihtiyacı Devlettir, ikinci beslenme ihtiyacı ise ekonomidir” dedi.
Kaynak: (guzelhaber.net) Güzel Haber Masası
—–Sponsorlu Bağlantılar—–